فهرست مطالب

نشریه انسان و محیط زیست
سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 25، تابستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/05/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • بررسی کیفیت آب رودخانه ی کارون با استفاده از شاخص NSFWQI در بازه زرگان تا کوت امیر (طی 5 سال)
    پگاه حسینی*، علیرضا ایلدرومی، علیرضا حسینی صفحات 1-11

    در قرن حاضر، حفاظت سیستم حیاتی رودخانه از اهداف اصلی ساماندهی رودخانه ها در توسعه پایدار منابع آب بشمار می آید.  لذا در این تحقیق کیفیت آب رودخانه کارون با شاخص کیفیت آب NSFWQI  در طی سال های 1386- 1390 در بازه ایستگاه های زرگان تا کوت امیر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که کیفیت آب رودخانه کارون، در طی 5 سال اخیر از رده خوب و متوسط در سال 1386 به رده بد در اسفند 1390 تنزل یافته است و رودخانه در طبقه 3 نظام  طبقه بندی سالانه کیفیت آب می باشد و در این بازه خودپالایی رودخانه در حد کم می باشد

    کلیدواژگان: رودخانه ی کارون، شاخص کیفیت آب، پارامتر های فیزیکی شیمیایی، NSFWQI
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • منابع آلودگی آب های زیرزمینی و روش های احیا
    افسانه شهبازی*، فرزاد مهرجو صفحات 13-21
    آب های زیرزمینی به آب هایی گفته می شود که در لایه های آبدار و اشباع زیرزمین تجمع پیدا کرده است. یکی از منابع مهم تامین آب در همه کشورهای دنیا محسوب می گردند و استفاده از آن ها در آبیاری کشاورزی و مصارف شهری و صنعتی رو به افزایش است. استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی و ورود آلاینده ها به این منابع از طریق زباله های جامد شهری و صنعتی، هیدروکربن های نفتی، آلودگی ناشی از فلزات سنگین مانند آرسنیک، زباله های رادیواکتیو و نیترات مشکلات فراوانی را برای این منابع به وجود آورده است .لذا روش های متعددی برای احیاء آلودگی آب های زیرزمینی وجود دارد که می توان به روش هایی از جمله مقابله با نفوذ شیرابه به آب های زیرزمینی، استفاده از نانو ذرات آهن برای تصفیه آب های زیرزمینی، پاکسازی بیولوژیک آب های زیرزمینی آلوده به هیدروکربن های نفتی، روش های شبیه سازی از جمله شبیه سازی روش های پمپاژ- تصفیه و هوادهی در احیای محلی آب های زیرزمینی آلوده اشاره کرد. در بررسی نتیجه گیری از این روش ها فناوری نانو علاوه بر میزان کارایی خوبی که می تواند داشته باشد، هزینه تامین آب آشامیدنی از منابع آب زیرزمینی را نیز به حداقل می رساند. و بهترین مکان برای دفن مواد زاید برای جلوگیری از نفوذ شیرابه به آب های زیرزمینی مکان هایی هستند که در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند
    کلیدواژگان: آب های زیرزمینی، آلاینده ها، روش های احیاء، فناوری نانو
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • شناسایی، طبقه بندی و مدیریت پسماند پالایشگاه نفت شیراز بر اساس RCRA
    پروین ثابت اقلیدی*، هادی زارعی، قاسمعلی عمرانی صفحات 23-34
    مدیریت پسماندهای صنعتی مانند لجن های نفتی و مواد زاید غیرصنعتی یکی از شیوه های بسیار مناسب برای کاهش اثرات سوء فعالیت های صنعتی در محیط زیست می باشد. هدف از این تحقیق، شناسایی و طبقه بندی پسماندها ، به منظور مدیریت آن ها، تا آخرین مرحله از مدیریت پسماند در پالایشگاه نفت شیراز است. این مطالعه به صور ت میدانی در پالایشگاه نفت شیراز انجام یافت،که در این تحقیق پس از بررسی فرآیند تولید، نقاط تولید پسماند، و دوره تخلیه پسماندها نوع و تناژ پسماندهای تولیدی، شناسایی شد سپس به پسماندهای شناسایی شده توسط RCRA کدهای مخصوصی اختصاص داده شد و پسماندها به خطرناک و غیر خطرناک تفکیک شدند. پس از شناسایی پسماندهای تولیدی به وسیله قوانین RCRA مشخص گردید، 43% از پسماندهای صنعتی تولیدی در پالایشگاه نفت شیراز جزء پسماندهای خطرناک محسوب می شوند. از کل پسماندهای خطرناک شناسایی شده 91% در لیست F (فهرست پسماند خطرناک با منبع غیر مشخص) و 9% در لیست K (پسماندهای خطرناک با منبع مشخص) قرار گرفتند. به طوری که 54% از گروه پسماندها دارای خصوصیت سمی، 22% دارای خصوصیت اشتعال پذیری، 23%، واکنش پذیر و 1% خورنده می باشند. نهایتا نحوه صحیح مدیریت پسماند تولیدی در پالایشگاه نفت شیراز بر اساس سلسله مراتبی که سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا ارایه داده است، و همچنین روش های  نوین جهت کاهش تولید لجن های نفتی و پیشنهاد یک جایگاه، با ویژگی های مناسب جهت نگه داری پسماند صنعتی ویژه پیشنهاد گردید.
    کلیدواژگان: پسماند، مدیریت، RCRA، پالایشگاه نفت، شیراز
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • اثر سیلاب بر آلودگی خاک های کشاورزی با فلزات سنگین، همراه مثال موردی
    رامین سلماسی* صفحات 35-40
    رخداد سیلاب شدید در سال 1384، باعث شد که دشت رسوبی واقع در استان آذربایجان شرقی برای مدت یک ماه زیر آب  برود. هدف این مطالعه ارزیابی اثر سیلاب روی میزان آلودگی خاک ها در این منطقه می باشد. برای این منظور  20 نمونه خاک بلافاصله پس از وقوع سیل  از قسمت های سطحی (30-0) همراه با  4 نمونه از عمق 60-30 سانتی متری خاک گرفته شد. در آزمایشگاه ویژگی های فیزیکی-شیمیایی اساسی خاک و غلظت فلزات سنگین کادمیوم، نیکل، سرب، مس و روی نمونه های خاک اندازه گیری شد. یافته ها نشان دادند غلظت فلزات در تمام نمونه ها پایین تر از حد مجاز برای کاربرد در کشاورزی  بوده است. در مجموع می توان گفت  سیلاب در زمین های کشاورزی پاک اثر منفی روی ویژگی های اساسی خاک (درصد مواد آلی، واکنش خاک و میزان نیتروژن) ندارد و باعث آلودگی شدید خاک نمی گردد.
    کلیدواژگان: فرسایش، دشت رسوبی، آلاینده ها، ویژگی های خاک
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • بررسی تاثیر روند فشار جمعیت انسانی بر محیط زیست مطالعه ی موردی : زیرحوضه شورقزوین
    سعید رشوند، جمال مصفایی* صفحات 41-55

    یکی از عوامل اصلی بیابان زایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه ی طلبکارانه و یک سویه آدمی با زیست بوم است، رابطه ای که بدون لحاظ خواهش های بوم شناختی منطقه، صرفا بر اساس رفع نیازهای اجتماعی و مصلحت های اقتصادی کوتاه مدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. در این تحقیق روند  فشار جمعیت بر محیط زیست  در زیر حوضه ی شور بر اساس روش اسواران از نظر کمی و کیفی، مطالعه گردید. بر همین اساس، ابتدا نقشه های رقومی کلاس های کیفیت اراضی مطابق با سیستم طبقه بندی آمریکایی تهیه گردید. جمعیت  ایده آل این واحدها بر اساس روش اسواران محاسبه و با جمعیت بالفعل مربوط به سال  های 1335 و 1385 مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور بررسی تاثیر جمعیت بر محیط زیست، شاخص نسبت ظرفیت بالقوه به ظرفیت بالفعل (موجود) محاسبه شد و در نهایت نقشه فشار جمعیت بر محیط زیست که در این روش به نوعی بیانگر شدت بیابانزایی در مقاطع زمانی فوق است، تهیه شد. افزایش مساحت مناطق با کلاس های بیابان زایی بالاتر و کاهش مناطق تحت کلاس های بیابان زایی پایین تر طی سال های فوق از مهم ترین نتایج حاصل از این مطالعه است. افزون بر آن، بررسی نسبت جمعیت بالقوه به بالفعل در سال های فوق، گویای این واقعیت است که ادامه روند تغییرات جمعیت انسانی، می تواند گستره ی مناطق با بیابان زایی بسیار شدید را بیش از پیش افزایش دهد. مدیران و برنامه ریزان منطقه با استفاده از نتایج این تحقیق می توانند ارزیابی مناسبی از روند تاثیر فشار جمعیت بر محیط زیست منطقه داشته باشند که این موضوع کمک شایانی به برنامه ریزی برای توسعه پایدار سرزمین می نماید.

    کلیدواژگان: فشار جمعیت، کیفیت اراضی، قزوین، حوضه شور، بیابان زایی، تخریب، اسواران
    چکیده مشاهده متن مطالعه موردی زبان: فارسی
  • مروری بر رفتار و فیزیولوژی تولید صوت در ماهیان
    سیده نرجس طباطبائی*، محمدعلی نعمت اللهی صفحات 57-64

    بسیاری از گونه های ماهیان قادر به تولید صداهایی جهت ایجاد ارتباط با یکدیگر هستند. فرآیند ایجاد چنین صداهایی، بیشتر در ارتباط با اندام کیسه شنا، عضلات و ساختار اسکلتی مربوط به آن است. تنوع صداهای تولید شده در ماهیان نیز به نوع ساختار به کار رفته و هدف آن ماهی از ایجاد صدا، وابسته است. این توانایی شگفت آور ماهیان را، می توان در جهت شناسایی و حفاظت از گونه های ماهیان و محل های تولید مثل آن ها شناخت و در سیاست های مدیریتی به کار گرفت

    کلیدواژگان: صدا و آوا، گونه های ماهیان، کیسه شنا، حفاظت گونه ها
    چکیده مشاهده متن مقاله مروری زبان: فارسی
|
  • Assimilative capacity of the River Karun using index NSFWQI in the rang Zergan-Kut Amir (during the 5 year)
    Pegah Hossieni *, AliReza Ildoromi, AliReza Hossieni Pages 1-11

    In this century, the protection of vital river systems of the main objectives in organizing the riversustainable development of water resources is considered. Therefore, in this study, Karun River waterquality through water quality index NSFWQI during March 2007 to March 2012 ranged from KutAmir-Zergan stations were examined. The results has shown that Karun river quality in this limit ,recently five year was in medium class at 2007 but decrease in bad class now. This river is number 3in classification water quality universal and in the range of Low River assimilative is.

    Keywords: River Karun, Water quality index, Physicochemical parameters, NSF WQI
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Groundwater pollution sources and restoration techniques
    Afsane Shahbazi *, Farzad Mehrjo Pages 13-21
    Groundwater is the water that is said to have gathered in the basement of saturated aqueous layers.One of the main sources of water supply in all countries of the world is considered and its use inagricultural irrigation and municipal and industrial uses is growing. Excessive use of groundwater andcontaminants entering the municipal solid waste from industrial sources, petroleum hydrocarbons,Pollution from heavy metals such as arsenic, radioactive waste and nitrates has caused many problemsfor these sources. So there are many ways to restore contaminated groundwater among the ways thatwe can deal with the leachate to groundwater, using iron nanoparticles for groundwater treatment, biocleanup of groundwater contaminated with petroleum hydrocarbons, including simulation methods tosimulate pumping methods - filtration and aeration of contaminated groundwater in place recoverynoted. The study concludes that nanotechnology methods in addition to a good performance that canbe the cost of drinking water from groundwater sources also minimized. And the best place for wastedisposal to prevent the infiltration of leachate into groundwater in arid and semi-arid areas is located.
    Keywords: Groundwater, pollutants, Restoration Techniques, nanotechnology
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Recognition, classification and waste management of shiraz oil Refinery based on RCRA method
    Parvin Sabet Eghlidi *, Hady Zarei, Ghasem Ali Omrani Pages 23-34
    AbstractThe management of Industrial solid wastes such as oil sludge and un industrial wastes is one of themost appropriate methods for reducing the adverse effects of industrial activities on the environment.The purpose of this study is identifying and classification of wastes in order to manage them until thelast stage of waste management in shiraz oil refinery. The field study has been accomplished in Shirazoil refinery. Based on the research, after studying production process, the points of waste production,and the period of waste discharge, the type and tonnage of waste production were recognized. Thenspecific codes allocated to the recognized wastes by RCRA and separated to dangerous and nondangerouswastes. After recognizing the productive residues specified by rule's RCRA the resultsshowed that 43% of productive industrial wastes in Shiraz oil refinery are dangerous. Of totaldangerous wastes recognized, 91% were in the list of F (lists of dangerous wastes with unknownsource) and of 9% in K list (lists of dangerous wastes with specified source) so that, 54 % of wastemass have toxic properties, 22% of flammability, 23% reactive and 1% were corrosive. Finally, thecorrect way of productive residues in Shiraz oil refinery should be based on the hierarchical presentedof Environmental Protection Agency of America, and it was offered to use the new methods forreducing the production of oil sludge and suggested a place with the appropriate specifications in orderto Maintain the special industrial waste.
    Keywords: waste, Management, RCRA, oil refinery, Shiraz
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Effect of flooding on Contamination of Agricultural Soils, with Case study
    Ramin Salmasi * Pages 35-40
    During the intensive flood in 1384, the floodplains in east Azerbayjan were waterlogged for a periodof 1 month. The aim of the study was to assess the effect of the flood on the level of contamination ofthe soils in this region. For this purpose, 20 soil samples were collected from the area immediatelyafter the flood event from the upper (0–30 cm) soil layer together with four samples from the 30–60-cm depth layer. The analysis included basic physicochemical soil properties, contents of Cd, Ni, Pb,Cu, and Zn metals. The concentrations of identified metals at all the samples were below theacceptable limits for agriculture use. The results show that this flooding episode in “clean” agriculturalarea had no immediate negative impact on the soils properties (organic matter percent, acidity, andnitrogen content) and did not result in excessive soil contamination.
    Keywords: erosion, Flood plain, pollutants, Soil Properties
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Investigation of human population pressure on environment Case study: Masile basin of Qazvin
    Saeed Rashvand, Jamal Mosaffaie * Pages 41-55

    One of the main causes of land degradation or desertification is pressure of human population onnatural environment for resolve of economic and social problems in short term. For this reason, in thisresearch, human population and its pressure on environment was studied. The base of research methodwas national project by title" Investigation and mapping of desertification in the Namak lake byrepaired method of FAO & UNEP ". In this method one of the factors affecting land degradation ishuman population pressure on environment that its quality and quantity was studied in sub basin ofQazvin Masile. For study the trend of population of Masile in 1956 and 2006 years (Oldest and newestpopulation data) in the 50 years period were collected and analyzed. Results shows increase area ofsever desertification class and decrease area of low desertification class. Continuing changes in thehuman population can make increase area of very sever desertification degree. Using the results,managers and planners can have appropriate assesment of the population pressure on the environmentand for Sustainable development, they can alter environmental management specially management ofquality and quantity of water resources.

    Keywords: Population, Land quality, Qazvin, desertification, Degradation, Repaired method of FAO & UNEP
    Abstract View Paper Case Study Original: Persian
  • An overview on the behavior and physiology of sound production in fish
    Seyedeh Narjes Tabatabaei *, MohammadAli Nematollahi Pages 57-64

    Many fish species are able to produce sounds to communicate with one another. The process of suchsound production is mostly related to swim bladder and the related musculature and skeletal systems.The diversity of the sounds produced in fish species is dependent on the structures used for soundproduction and the goal of sound production. The wonderful ability of fish in sound production, can beknown and used in identification and conservation of the fish species and their spawning grounds.

    Keywords: Sound, fish species, swim bladder, species conservation
    Abstract View Paper Review Article Original: Persian